در ذكر فرایض اسلام و معنی كلمه شهادت و بیان آن - ۲
یعنی بر گواهی دادن بیگانگی خداوند تعالی و برسالت محمد رسول الله صلی الله علیه وسلم یعنی گفتن كلمه طیـّبهٔ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهَ مُحَمَّد رَسُولِ اللَّهِ دویم اقامت پنج نماز در شبانه روز یعنی مداومت نمودن بران سیم ادای زكوٰة كردن از ذمه در سالی یكبار از مال كه وجوب تعلق بدان دارد چهارم روزه ماه رمضان داشتن پنجم حج اسلام بجای آوردن كسی را كه استطاعت باشد یعنی زاد و راحله بامن راه یعنی توشه و مركب سواری و امن راه با نفقه عیال از هنگام رفتن وی تا وقت باز آمدن وی این ست آن چیزهائی كه مسلمانی مبنی بران است در صحاح مصابیح و در لمعات مشارق میارد كه مردی از ابن عمر رضی الله عنهما سوال كرد الحج و صیام رمضان گفت ابن عمر رضی الله عنهما لاَ صِيَامِ رَمَضَانَ وَالْـحَجِّ گفت نی یعنی رسول خدا صلی الله علیه وسلم صیام رمضانرا بر حج مقدم یاد كرد پس همچنان مدار هر خانه كه هست بر پنج چیز میباشد یعنی بر چهار دیوار و سقف و خانه بی پنج چیز خانه نمیباشد و نمیتواند بود همچنین مبنای خانه مسلمانی بر پنج چیزست یعنی این پنج چیز را جمع كردند و مسلمانی نام نهادند تا هركس این پنج كار بكند و بحقیت آن اعتراف نماید و اعتقاد دارد مسلمان كامل باشد
* * قطعه: مسلمانی مثالِ خانه دان * كه بنیادش بود بر چار اركان *
ازان اركان كزان دین را ثبات ست * نماز و روزه و حج و زكوٰة ست *
اما گفتن كلمه شهادت در همه عمر یكبار فریضه است و بارهای دیگر گفتن سنت ست تا اگر بنده عاقل بالغ یكبار این كلمه را بگوید و شرایع قبول كند و دیگر در همه عمر كس از وی این كلمه نشنود و چون بمیرد شرعاً او مسلمان مرده باشد و اگرچه در وقت مردن نیز كلمه شهادت از وی نشنوند بشرط آنكه از وی كفری در وجود نیامده باشد قولا وفعلا وحسابه علی الله تعالی