در اوقات نماز - ۱
بدانكه دانستن وقت نماز و نگاهداشتن آن فرض ست و از شرایط ادای نمازست قوله تعالیٰ إِنَّ الصَّلَوٰةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَوْقُوتًا اَی فرضاً موقتاً یعنی بدرستیكه نماز بر مؤمنان فرض ست وقت معین و پدید كرده شد پس بدانكه اول وقت نماز بامداد آن هنگام ست كه صبح دویم طالع شود و آن سفیدیست كه پهن شود در كرانه آسمان و آخر وقت وی تا آن زمان كه آفتاب طلوع نكرده بود و این روایت در هدایه و عامه كتب فقهی مذكورست از متون و شروح و اول وقت نماز پیشین آن هنگام ست كه آفتاب بگردد در شرح تنبیه میگوید یعنی از ارتفاع بسوی انخفاص و آنرا بتزاید سایه توان شناخت بعد از انقضای وی و اجماع امت برین ست و خلاف در آخر وقت ویست قول امام اعظم (رحمة الله علیه) آنست كه آخر وقت وی آنست كه سایه هر چیزی دو برابر آن چیز شود بجز فئ زوال یعنی بجز سایه اصلی كه در وقت استوی میباشد و صاحبیه میگویند آخر وقت وی آن زمانست كه سایه هر چیز مثل وی شود بجز فئ زوال و اختیار شافعی همین ست در خلاصة الدلایل میارد كه تمسک ابویوسف و محمد و شافعی رحمهم الله حدیث امامت جبرئیل ست كه رسول علیه السلام فرمود اتانی جبرئیل عند باب البیت مرتین فصلی بی الظهر حین زالت الشمس ثم من الغد صلی بی الظهر حین سار ظل كل شیء مثله و این حدیث گفته كه ایشان را حجت نمیشود از برای آنكه نماز كرد جبرئیل بعد از آنكه سایه هر چیز مثل آن شده بود و دیگر سلیمان بن بریده روایت میكند از پدر خود كه گفت مردی سوال كرد از رسول علیه السلام از وقت نماز رسول علیه السلام آن مرد را گفت این دو روز با ما نماز گذار