TARİH............. ROBERT KOLEJİ VE ERMENİLER

Bi­zim Ame­ri­ka­lı­lar­la ilk ta­nış­ma­mız 1797 yı­lın­da İz­mir limanın­da ol­du. Üç yıl son­ra ABD ile Dev­let-i Ali­ye ara­sın­da bir ant­laş­ma im­za­lan­dı; Ame­ri­ka­lı­la­ra birta­kım im­ti­yaz­lar ve­ril­di. O çer­çe­ve için­de ABD, Os­man­lı’da­ki Er­me­ni­le­rin hi­ma­ye­si­ni ken­di üze­ri­ne al­dı. Er­me­ni va­tan­daş­la­rı­mı­zı okut­mak için Har­put’ta, Si­vas’ta, Kay­se­ri’de, Van’da, Ma­raş’ta, Ada­na’da ko­lej­ler aç­tı. Son­ra, İs­tan­bul’a Ro­bert Ko­le­ji­ni kur­du­lar ve 1863 yı­lın­da sa­de­ce dört öğ­ren­ciy­le eği­ti­me baş­la­dı­lar.
 Ro­bert Ko­le­ji, 43 yıl için­de 8.582 ki­şi­yi me­zun et­ti. Bun­la­rın 2.729’u Er­me­ni, 2.437’si Rum, 1.971’i Bul­gar, 1.427’si ise Av­ru­pa’dan ge­len Hıris­ti­yan ço­cuk­la­rıy­dı.
Ro­bert Ko­le­ji sa­de­ce 17 Türk öğ­ren­ci­si okut­tu. On­lar­dan da sa­de­ce bi­ri me­zun ol­du; Tev­fik Fik­ret’in oğ­lu Ha­luk. Ha­luk Ame­ri­ka’ya gi­de­rek Pa­paz­lık mes­le­ği­ni seç­ti. Pa­paz ola­rak ya­şa­dı ve öl­dü. İlk Türk kız öğ­ren­ci ise, Ha­li­de Edip Adı­var’dır.
Ro­bert Ko­leji’nden me­zun olan 2 729 öğ­ren­ci­nin bir kıs­mı da Ame­ri­ka’ya yer­leş­ti. Bu­gün­kü Er­me­ni lo­bi­si, Ame­ri­ka­lı­la­rın, bi­zim ül­ke­miz­de­ki okul­lar­da ye­tiş­tir­dik­le­ri Er­me­ni genç­le­ri­nin eser­le­rin­den­dir. Ya­vuz Bü­lent Bakiler 
(Not: Kolejin in­ter­net si­te­sin­de; “Ro­bert Ko­leji, 1863 yı­lın­da Be­bek’te Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri dı­şın­da­ki ilk Ame­ri­kan oku­lu ola­rak ku­rul­muş­tur. Okul, zen­gin bir Ame­ri­ka­lı olan Chris­top­her Ro­bert ve İs­tan­bul’da bir fı­rın, bir ça­ma­şır­ha­ne ve bir de okul iş­le­ten Cyrus Ham­lin ta­ra­fın­dan Er­me­ni­le­re eği­tim ver­mek üze­re ku­rul­muş­tur.” de­nil­mek­te­dir.)

GÜNÜN TARİHİ...........ERMENİLERİN BOZGUNU

Os­man­lı İm­pa­ra­tor­lu­ğu’nun I. Dün­ya Sa­va­şı so­nun­da ga­lip­ler ara­sın­da pay­la­şıl­ma­sı­nı fır­sat bi­len Er­me­ni­ler, bun­dan bir his­se ko­pa­ra­bil­mek için Er­me­nis­tan’dan do­ğu il­le­ri­mi­ze doğ­ru ilerle­me­ye baş­la­mış­lar­dı. Hatta bâzı vi­lâ­yet­le­ri­mi­zi ala­rak bü­yük kat­li­ama gi­riş­ti­ler. 15. Ko­lor­du Ku­man­da­nı Kâ­zım Ka­ra­be­kir Pa­şa, em­rin­de­ki as­ke­rleriy­le 28 Ey­lül 1920’de bu iler­le­yi­şe kar­şı ta­ar­ru­za geç­miş ve şid­det­li sa­vaş­ta Er­me­ni­le­ri yen­miş­ti.