اعتقادنامه - ۵

بلكه قال گفتند الإيمانُ ایمان أن تؤمنَ این است كه بگروی و باور كنی با یقین جازم به كشف یا بوجدان یا بدلیل یا بتقلید بقول مختار بشش اصل با تفاصیل فروع هر یكی

اصل اوّل اینكه باور كنی بالله بمدلول لفظ اقدس الله كه ذات واجب الوجود و معبود بحق و افریدگار مطلق است مر تمام عالم را از عرش و كرسی و بهشت و دوزخ و آسمان و زمین و آنچه در اینهاست بیماده و مده و مثل یا باینها و یا به بعض از اینها او تعالی بخود موجود و سائر موجودات بدو موجودند همه را بعد از نیستی خلعت هستی پوشانیده و پس از هستی شربت فنایی نوشاند

پس او تعالی و تقدّس پیش از همه بوده است و با همه هست و بعد از همه خواهد بود حاكم همه است محكوم كسی نیست بهر كمالی متـّصف و از هر نقص منزّه است فاعل مختار است نه موجب بالذات فعلش معلل بغرض نیست اگر چه حكمتهای شگرف دارد هیچ چیز برو واجب نیست نه لطف نه صلح نه ثواب و نه عقاب

اگر تمام عاصیانرا به بهشت ببرد فضل او را می زیبد و اگر همه اهل طاعت را بدوزخ اندازد عدل او را می سزد اما مآل مسلمانان جز بهشت و مقر كفّار جز دوزخ نیست اگر تمام عالم مطیع باشند او را سودی نیست و اگر همه عاصی باشند جناب اقدسش را زیانی نه آفریننده افعال بندگان است نه بجبر بلكه بعد از صرف قدرت ایشان چنانكه به تفصیل میشنوند إِنْ شَاءَ اللَّهُ الرَّحْمَن كفر و معصیت باراده اویند نه برضای او هیچكس را در هیچ فعلی با او مجال چون و چرا نیست لَا يُسْأَلُ عَمَّا يَفْعَلُ وَهُمْ يُسْأَلُونَ غیر از شرک همه گناهی را می آمرزد ارچه بی توبه بود